Przyczyny wypadków i grupy zdarzeń

Najczęstszą przyczyną wypadków w gospodarstwach rolnych jest niewłaściwe zachowanie poszkodowanych lub innych współpracujących z nimi osób. Do zdarzeń wypadkowych dochodzi przeważnie z powodu pośpiechu, niedbalstwa, ignorowania zagrożenia i braku troski o własne zdrowie.

Na przestrzeni kilku ostatnich lat, najliczniejszą grupę zdarzeń wypadkowych w gospodarstwach rolnych stanowiły:

- upadki osób,
- pochwycenia i uderzenia przez części ruchome maszyn i urządzeń,
- pogryzienia przez zwierzęta,
- przygniecenia,
- skaleczenia ostrymi narzędziami ręcznymi.

Jak bezpiecznie pracować w gospodarstwie

Sezonowe wykonywanie prac w gospodarstwie indywidualnym powoduje nagromadzenie w nim wielu rodzajów maszyn i urządzeń mechanicznych. Podczas wykonywania każdej pracy i posługiwaniu  się środkami produkcji, niezbędna jest wyobraźnia i umiejętność posługiwania się nimi przy wykonywaniu konkretnej czynności. Świadomość zagrożeń i odpowiedzialność za wykonywanie w sposób bezpieczny pracy ciąży na rolniku i osobach z jego otoczenia. Najważniejsze jest, aby zawsze zachować szczególną ostrożność w trakcie pracy maszyn i przy posługiwaniu się narzędziami. Bezpieczeństwu pracy w gospodarstwach rolnych sprzyja właściwa jej organizacja, bezpieczny sprzęt i narzędzia, właściwe przygotowanie fachowe rolnika oraz skoncentrowanie się na wykonywanej czynności

W gospodarstwach rolnicy posługują się dużą grupą narzędzi ręcznych i elektronarzędzi, których części pracujące zakończone są ostrzami, a służą one do rąbania, cięcia, koszenia i okopywania. Należą do nich siekiery, kosy, motyki,widły, piły, pilarki, narzędzia do obróbki drewna i metalu. Podczas posługiwania się tymi narzędziami konieczna jest precyzja i zachowanie szczególnej ostrożności. Po zakończonej pracy narzędzia powinny być zabezpieczone w specjalnych wyznaczonych miejscach.

Do ciężkich wypadków dochodzi w czasie prac polowych i transportowych. Przy korzystaniu z wszelkich pojazdów i maszyn należy pamiętać o ich sprawności technicznej. Pojazdy samobieżne i ciągniki rolnicze, mogą być obsługiwane przez osoby przeszkolone posiadające odpowiednie uprawnienia - prawo jazdy. Dzieciom i młodzieży nie wolno zezwalać na prowadzenie tych pojazdów. W trakcie tych prac, zagrożeń wypadkowych można uniknąć lub je znacznie ograniczyć przestrzegając elementarne zasady bezpiecznej pracy i stosując się do przepisów kodeksu ruchu drogowego.

Profilaktyka wypadkowa

W celu zmniejszenia liczby wypadków przy pracy rolniczej, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w 1995 roku, ustanowił „Zasady ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym”. W oparciu o analizę przyczyn i okoliczności wypadków, realizując ustanowione przez Prezesa Kasy kierunki działalności prewencyjnej, Placówki Terenowe KRUS wykonują corocznie następujące działania:

1. upowszechnianie zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym;
2. oddziaływanie na likwidację zagrożeń i zapobieganie najczęściej występującym wypadkom z grup: upadek osób, pochwycenie i uderzenie przez ruchome części maszyn i urządzeń; uderzenie, przygniecenie i pogryzienie przez zwierzęta, upadek przedmiotów;
3. oddziaływanie na rzecz właściwej produkcji i dystrybucji środków stosowanych w rolnictwie oraz sprzętu i odzieży ochronnej;
4. informowanie rolników o sposobach zapobiegania chorobom zawodowym;
5. w czasie postępowania powypadkowego wydawanie zaleceń prewencyjnych, w celu ograniczenia  ryzyka ponownego zaistnienia wypadku.

PT KRUS Strzelin

Do opracowania artykułu wykorzystano jako materiały źródłowe, broszury prewencyjne wydane przez Centralę Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.